De Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen , het oudste "Geleerde Genootschap" in Nederland, werd als Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen opgericht in 1752, met als doel het bevorderen van de wetenschap, in de ruimste zin. Aanvankelijk was de belangrijkste activiteit het uitschrijven en honoreren van prijsvragen inzake actuele wetenschappelijke vraagstukken.

De Maatschappij is sinds 1841 gevestigd in het monumentale Hodshon Huis, Spaarne 17, te Haarlem, recht tegenover haar goede buur Teylers Museum. Vooral via de secretarissen Van Marum en Lorentz was er een hechte band met Teylers Stichting te Haarlem.

Het predikaat Koninklijk werd verleend ter gelegenheid van het 250-jarig bestaan van de Maatschappij in 2002.